De Provincie West-Vlaanderen en Westtoer hebben de achtste editie van Triënnale Beaufort voorgesteld. Curator Els Wuyts nodigde 18 buiten- en binnenlandse kunstenaars uit, die in totaal 18 kunstwerken realiseerden: twee in elke deelnemende kustgemeente. “Uitgangspunt van deze editie is het concept ‘Fabric of Life’”, vertelt curator Els Wuyts. “Een metafoor voor een vanzelfsprekende verbondenheid, een vlechtwerk van verschillende lijnen, richtingen en patronen. Een vertrekpunt om onze nabije omgeving opnieuw onder ogen te zien en te koppelen aan mogelijke verbeeldingen.” De achtste editie van Triënnale Beaufort vindt plaats van 27 maart tot 3 november 2024.
Beaufort24 stelt voor deze editie nog meer dan vroeger de plaats waar de kunstwerken gepresenteerd worden, centraal. Curator Els Wuyts: “De reeks concrete plekken in de verschillende kustgemeenten zijn uitgelezen aanleidingen om bepaalde vertellingen zichtbaar te maken. Op die plekken is ruimte gemaakt om de soms onzichtbare legendes te laten spreken, sporen van bepaalde geschiedenissen terug te vinden of thema’s die de gemoederen bezighouden te benadrukken.
Zoals in een groots monument of een intiem kunstwerk meer dan één verhaallijn terug te vinden is, kunnen veelzijdige meningen of onontdekte waarden aan het oppervlak komen drijven.” Bezoekers ontdekken de Kust zo ook op een andere manier. Daarnaast zijn er de klassieke ingrediënten van Triënnale Beaufort: de laagdrempeligheid van het project, de spreiding over de kustlijn en de uitbouw van een kwalitatief beeldenpark op termijn. Na deze editie zal het Beaufort Beeldenpark 50 kunstwerken tellen.
Beaufort24 biedt een ander perspectief
Curator Els Wuyts: “De tentoonstelling is bereikbaar, tastbaar of weerbarstig en oefent betekenisvol invloed uit op bestaande denkbeelden, herinneringen en gedachtegangen. De sculpturen en installaties zijn wat meer landinwaarts geschoven en bewegen zich langs de kusttram die havenzones, dorpskernen, markten, dijken, akkers en parken met elkaar verbindt. De tentoonstelling voert je naar een kruispunt, een glooiende duin, een stiltegebied of een eenvoudige rotonde, een vuurtoren of een waterkant. Beaufort24 raakt en beroert, is ontvankelijk voor het volle leven langs de Belgische kust en heeft tegelijk het vermogen om universele snaren te raken. Het zijn beeldende uitnodigingen tot inspirerende ontmoetingen en mogelijke werelden.”
Permanente en tijdelijke kunstwerken
De artistieke selectie bestaat uit een mix van binnen- en buitenlandse kunstenaars. Acht kunstwerken zullen na de tentoonstelling blijven staan en het permanent Beeldenpark Beaufort uitbreiden.
De Panne:
Filip Vervaet (BE) - Staging Sea, Sint-Pietersplein
Maëlle Dufour (BE) – Capsule, Maerebrug (Adinkerke)
Koksijde-Oostduinkerke:
Johan Creten (BE/FR) – THE HERRING, strand Sint-André Oostduinkerke (einde G. Scottlaan)
Jorge Macchi (ARG) – All the words in the world, Zeedijk Koksijde (einde E. Vanlangehovestraat)
Nieuwpoort:
Selva Aparicio (ES/USA) – at Rest, Koolhof wandelpad
Alexandra Bircken (DU) – Top Down / Bottom Up, Westfront, Kustweg 2
Middelkerke-Westende:
Lucy + Jorge Orta (UK-ARG/FR) – Gazing Ball: Reflective Dialogues, Normandpark
Jef Meyer (BE) – Untitled, strand Westende (einde Louis Logierlaan)
Oostende
Femmy Otten (NL) – Moeder, Leopold II-laan 28
Marius Ritiu (RO/BE/USA) – At the Mercy of Nature (Sisyphus part X), Spuikom (Bredensesteenweg)
De Haan-Wenduine:
Sara Bjarland (FIN/NL) – Monobloc Moments, rotonde Manitobahelling
Pei-Hsuan Wang (TAI/BE) – Al Met der Tyd, Zeedijk De Haan (thv Koninklijke Baan 4)
Blankenberge:
Romain Weintzem (FR) – Attentifs ensemble, Pier Blankenberge / Franchommelaan 2 / Scarphoutstraat
Driton Selmani (KOS) - Lost For Words, duinenpad (thv Zeedijk 245)
Zeebrugge:
Monika Sosnowska (PL) - Façade, Sint-Donaaspark
Ivan Morison (UK) - Star of the Sea, strand (thv Zeedijk 35) - in samenwerking met Triënnale Brugge
Knokke-Heist:
Richard Deacon (UK) - N/E/W/S, Burgemeester de Ghelderepark
Lucie Lanzini (FR/BE) - Trouble Sea, Directeur-Generaal Willemspark (Frans Welvispad)
N/E/W/S van Richard Deacon
De organische vormen van dit kunstwerk hebben iets weg van tekstballonnen, zoals in een stripverhaal. Mensen komen samen en babbelen maar door elkaar, waardoor de lijnen gaan overlappen. De eerste titel van het werk was dan ook ‘Everybody is talking’. Doordat het werk vier zijdes heeft en op een vierkante sokkel staat, is het bovendien opgesteld overeenkomstig de windrichtingen van een kompas. De etymologie van het woord nieuws in het Engels zou een link bevatten tussen nieuwtjes uitwisselen en jezelf oriënteren. Volgens een populaire opvatting zou ‘news’ oorspronkelijk een letterwoord zijn, dat staat voor north, east, west en south. Een tweede organische vorm die men in de vorm van de sculptuur kan ontwaren, zijn wolken: immer veranderlijk naargelang de wind. Het is een kleine knipoog naar de windschaal van Beaufort.
Richard Deacon begon met het samendrukken van delen van afgeplatte buizen, om deze in elkaar te doen passen. De individuele naden tussen de vormen blijven steeds zichtbaar, zodat het op elkaar stapelen duidelijk blijft. Het kunstwerk is gemaakt uit roestvrij staal. Het oppervlak bevat kleine, wervelende lijnen, die ontstaan door een repetitieve slijpende beweging. Op die manier verschijnt een patroon als decoratie, dat varieert naargelang de lichtinval en je bewegingen, net als het nieuws dat voortdurend aan verandering onderhevig is.
Burgemeester de Ghelderepark
Jonkheer Jan Baptist de Gheldere was burgemeester van Heist van 1946 tot 1971 en dankzij hem heet de fusiegemeente Knokke-Heist en werd zijn deelgemeente niet verwezen naar de vergetelheid. Samen met het toenmalige bestuur saneerde hij het naoorlogse Heist en maakte zich vooral verdienstelijk bij de inrichting van het bosje van Heist en een vlotte doortocht met de verplaatsing van het treinstation en de inrichting van het Heldenplein. Het nieuwe park dat in 2023 is aangelegd heet voortaan kortweg Burgemeester de Ghelderepark, verwijzend ook naar vader Robert de Gheldere die eveneens burgemeester van Heist was van 1912 tot 1921, daarna van 1927 tot 1933 en van september 1944 tot oktober 1945.
Net daar waar de groene strook tussen de Knokkestraat en de Elizabetlaan wordt opgewaardeerd, is de open ruimte ingezet om het landschap te versterken en door te trekken naar het stadsweefsel. Die tussenzone wordt gekenmerkt met nieuwe paden en een aantal dwarse oversteken die voor een vlotte verbinding zorgen tussen het centrum en de dijk. De verschillende plekken worden met elkaar verbonden door een parkpromenade en geflankeerd door een brede wadi die het regenwater kan opvangen.
In die vrije ruimte waar doorgangen, bruggen, wegen, bomen en struiken elkaar doorkruisen, is N/E/W/S van Richard Deacon verankerd als een baken. Het lijkt wel een richtingaangever, een oriëntatiepunt om langs alle kanten het terrein te kunnen verkennen. Vanuit het noorden, oosten, westen en zuiden is die blinkende sculptuur een echte betekenisgever aan de plek. Te midden van het leven, tussen strand en drukke wegen, is de glooiende boomstructuur als een kompas om verder op avontuur te gaan.
Trouble Sea van Lucie Lanzini
Vanuit haar interesse voor architectuur verzamelt Lucie Lanzini details van gebouwen. De sculptuur Trouble Sea stelt een raam voor, geïsoleerd en uit zijn context gehaald vormt het een kader dat ons op een andere wijze naar het landschap laat kijken. Het onvolledige en ontwrichte glas laat ruimte in het kader: je kan door de sculptuur heen stappen, als is het een portaal. Het werk bevindt zich in het Directeur-Generaal Willemspark vlakbij de duinen en functioneert zoals een opening naar de zee. De pastelblauwe tint van het glas verwijst naar het omliggende landschap.
Lucie Lanzini slaagt erin ons een nieuwe relatie te laten aangaan met vertrouwde objecten, door subtiele ingrepen. Het staal is gepolijst, als een spiegel. Het gebruikte glas daarentegen is troebel ‘oceaanglas’, golvend als de zee. Onze blik is daardoor ook getroebleerd. De golven zijn in dit werk verticaal weergegeven. Zo is er telkens een element van verrassing dat je opnieuw en anders doet kijken.
Het touw is een terugkerend element in het oeuvre van Lucie Lanzini: soms in hars, hier dan weer heel gedetailleerd in brons uitgevoerd. Het touw verwijst naar het visserstouw en de haven. Het is een vertrouwd element aan de kust. Het verontrustende realisme ervan trekt je naar het werk toe. Het touw verliest hier zijn flexibiliteit en functie, maar het krijgt een meer symbolische dimensie door het idee van verbinding op te roepen. Door voor een bronzen uitvoering te kiezen, ontstaat een andere connectie tussen het materiaal en de toeschouwer.
Directeur-Generaal Willemspark
Toen in 1949 de bunkers, loopgraven en de dradenversperring van de voorbije twee wereldoorlogen werden afgebroken, zijn de duinrestanten tussen Heist en Duinbergen heraangelegd onder de naam Directeur-Generaal Willemspark, naar de ambtenaar die de verwezenlijking van het park mogelijk had gemaakt. In dit nieuwe park zijn zeven paden genoemd naar politieke gevangenen die de oorlog niet hadden overleefd: Pierre De Jonghe, Charles Jacobs, Frans en Damien Welvis, Camiel Ollevier, Robert Vanhulle en Edgard Tonneau. Het Bosje van Heist is duidelijk een plek met verwijzingen naar moeilijke tijden, vaak vergeten tragedies en de impact die ze hebben gehad op de lokale geschiedenis.
In het park zelf werden toen ook twee vijvers aangelegd, tennisvelden en een zitbank met een verhoog waar oorspronkelijk een stenen bok op stond die later werd vervangen door een jaguar. En in deze context brengt Lucie Lanzini de installatie Trouble Sea, een zeezicht dat op menselijke schaal is samengesteld met gekleurd gehamerd glas geflankeerd door een zwart kader en een visserstouw in brons.
Langs de kustlijn zag de kunstenaar immers vaak glazen wanden of vensters, waar soms de lucht en soms de zee op reflecteert, net zoals de kleuren van de glasramen in de Visserskapel. De textuur van het glas weerspiegelt direct het oppervlak van het water, dat net als de beweeglijke baren en golven nooit hetzelfde kunnen zijn. Afhankelijk van het perspectief en het zonlicht, beroert het zowel het intieme en individuele verhaal als het openbare en gemeenschappelijke leven. In zekere zin kan Trouble Sea een metafoor zijn voor mogelijke uitdagende situaties of voor het trotseren van stormen en avonturen op zee.
Belgische Kust internationaal profileren als een hedendaagse bestemming
De Provincie West-Vlaanderen en Westtoer zetten opnieuw de schouders onder dit uniek kunstproject. Sabien Lahaye-Battheu, voorzitter van Westtoer en West-Vlaams gedeputeerde voor toerisme: “Beaufort24 is de achtste editie van de Triënnale, en brengt elke keer weer honderdduizenden mensen uit binnen- en buitenland naar de Kust. Het laat Westtoer toe om de Kust internationaal te profileren als een hedendaagse bestemming, en daar spelen natuur, gastronomie en hedendaagse beeldende kunst dus een belangrijke rol in. Voor deze editie is de interesse nu al enorm, dat horen en voelen we door de vele aanvragen die we ontvangen. De meerwaarde die een groot publieksevent als Triënnale Beaufort brengt, is van onschatbare waarde voor de hele kustregio.”
Meer Beaufort24
In elk toerismekantoor van de Kust is een bezoekersgids te koop voor €2, met daarin uitleg over de kunstwerken, de kunstenaars en het verhaal van de locatie van elk kunstwerk. Daarnaast bevat de gids ook wandelkaarten, fietslussen en achtergrondinfo. Voor fietsers en wandelaars zijn trajecten uitgetekend langs de vele kunstwerken aan zee. In elke kustgemeente zijn er wandelingen uitgestippeld, die de bezoekers langs de nieuwe en eerdere Beaufort-werken brengen. De wandelkaarten zijn geïntegreerd in de bezoekersgids, en zijn ook als losse wandelkaarten gratis af te halen bij de toerismekantoren aan de Kust. Fietsers kunnen de kunstwerken van Beaufort24 ontdekken, via uitgestippelde fietstochten die telkens twee kustgemeenten met elkaar verbinden. De fietsroutes zijn gratis downloadbaar op de website van Triënnale Beaufort. Ook de kusttram is een uniek vervoersmiddel om Beaufort24 te ontdekken. De website en de bezoekersgids vermelden telkens de dichtstbijzijnde tramhalte, en de wandelafstand tot aan het desbetreffende kunstwerk.
Ook wie met kinderen Beaufort24 wil ontdekken, is welkom. Een kijkboek met doe-en zoekopdrachten is te koop bij de toeristische diensten, voor €1.
Meer info via deze link.